Kompetencje rolników a efektywność ekonomiczna gospodarstw – przestrzenne konteksty relacji

Współcześnie wiedza stanowi podstawowy czynnik rozwojowy we wszystkich sektorach gospodarki, w tym także w rolnictwie. Jednakże specyfika rolnictwa wpływa na możliwości pozyskania wiedzy przez rolników, ze względu na ich obniżoną mobilność. W związku z powierzchniowym charakterem rolnictwa, a punktowym i skoncentrowanym charakterem tradycyjnych źródeł wiedzy, mają oni utrudniony do nich dostęp. Celem niniejszego opracowania jest analiza zależności pomiędzy poziomem kwalifikacji rolników a efektywnością ekonomiczną kierowanych przez nich gospodarstw. Relację tą przedstawiono w czterech skalach przestrzennych i strukturalnych: (1) Unii Europejskiej, (2) Polski w całej populacji gospodarstw, (3) Polski w populacji gospodarstw najbardziej rynkowych, (4) Polski w zróżnicowanej populacji gospodarstw. Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, iż niezależnie od skali przestrzennej badań, potwierdzona została ogólna i silna prawidłowość: efekty ekonomiczne działalności gospodarstw rolnych (bądź szerzej ich potencjał ekonomiczny) są współzależne z poziomem wykształcenia osób pracujących bądź kierujących nimi. Nie zapominając o dużym wpływie na kondycję ekonomiczną gospodarstw takich czynników, jak struktura agrarna, dominująca forma użytkowania ziemi, poziom specjalizacji, warunki agroekologiczne czy fizyczna wielkość gospodarstw, to należy wyraźnie podkreślić, że wiedza jest obecnie jednym z kluczowych czynników warunkujących wysoką efektywność gospodarowania w rolnictwie.