Koncepcje badań funkcjonalnych wsi i ich związek z planowaniem rozwoju

W badaniach prowadzonych w obrębie paradygmatu scjentystycznego geografii społeczno-ekonomicznej modele pojęciowe opierały się przede wszystkim na interpretacji rzeczywistości w kategoriach funkcji i struktury funkcjonalnej (funkcjonalno-strukturalnych). Funkcjonalne modele pojęciowe i odpowiadające im programy badań koncentrowały się na koncepcji (idei) wyjaśniania rzeczywistości oraz ich rozwoju w kontekście rozwiązywania problemów badawczych. Funkcjonalizm w badaniach przestrzennych (głównie geografia ekonomiczna i gospodarka przestrzenna) był najważniejszym nurtem identyfikacji i interpretacji zjawisk społeczno-gospodarczych. Zredukowanie rzeczywistości społeczno-gospodarczej głównie do sfery zagospodarowania przestrzennego i przyjęcie metod badań funkcjonalnych uwydatniało te właściwości struktury, które podkreślały systemową spójność (harmonia i ład przestrzenny). W koncepcjach rozwoju wiejskiej przestrzeni (planowanie funkcjonalne) natomiast w małym stopniu podkreśla się wewnętrzne sprzeczności, które są źródłem konfliktów i napięć o charakterze społecznym.