Tom 55
Strony: 27-40
Link do publikacji (RCIN): PDF
Wraz ze spadkiem znaczenia rolnictwa i rozwojem działalności pozarolniczych na obszarach wiejskich wzrasta zainteresowanie problematyką przekształceń struktury funkcjonalno-przestrzennej wsi. Identyfikacja funkcji wiejskich jednostek osadniczych opiera się przede wszystkim na analizie przekształceń w strukturze zatrudnienia, użytkowania ziemi oraz dostępności infrastrukturalnej. Istotne zmiany zachodzą również w krajobrazie i percepcji tej przestrzeni. Teren wiejski zaczyna przypominać miasto (umiastowienie), również pod względem warunków społeczno-bytowych. Następuje podniesienie poziomu życia (pozytywny skutek), jak i upowszechnienie się miejskiego stylu życia (negatywny skutek). Procesy te są szczególnie intensywne w przypadku wsi zlokalizowanych w strefie podmiejskiej, czego skutkiem jest ich wchłanianie w struktury przestrzenno-funkcjonalne miasta.
Celem badań jest określenie różnic i podobieństw funkcjonalnych jednostek osadniczych aglomeracji poznańskiej na podstawie analizy ustaleń dokumentów planistycznych oraz danych przestrzennych i kartograficznych. Do badań wytypowano dawne wsie – obecnie osiedla samorządowe na terenie Poznania (jednostki pomocnicze) oraz wsie, które położone są przy granicy miasta. Wyeliminowano te, które zostały włączone do miasta jedynie częściowo.
Współczesne przemiany funkcji jednostek osadniczych zachodzą w zróżnicowanym zakresie i stopniu, jednak przemiany przestrzenne mają podobny charakter. Najistotniejsze decyzje przestrzenne, wpływające na strukturę funkcjonalno-przestrzenną jednostek osadniczych, podejmowane są na poziomie gminnym, konieczne jest jednak koordynowanie tych działań również na wyższym poziomie i w różnych skalach planistycznych. Pożądane jest zwłaszcza zintegrowane podejście do zarządzania zasobami przestr