Przestrzeń (nie)negocjowana. Zasady uczestnictwa społeczności lokalnych w kształtowaniu wiejskiej przestrzeni w polskim prawie

Celem artykułu jest ocena obowiązujących w Polsce przepisów prawa dotyczących uczestnictwa społeczności lokalnych w kształtowaniu wiejskiej przestrzeni w odniesieniu do drabiny S. Arnstein i koncepcji collaborative planning. W pracy przyjęto, że kształtowanie przestrzeni obejmuje zarówno tworzenie i ustalanie granic obszarów, jej planowanie o różnych stopniach szczegółowości (ustalanie kierunków rozwoju, definiowanie przeznaczenia i użytkowania obszarów), jak również planowanie i realizację konkretnych przedsięwzięć. Dokonano przeglądu 27 aktów prawnych (ustaw i rozporządzeń ogólnokrajowych), które nakreślają ramy włączenia społeczeństwa (w tym społeczności lokalnych) w kształtowanie wiejskiej przestrzeni oraz posłużono się interpretacjami przepisów prawa dokonanymi przez innych autorów. Inspirując się drabiną partycypacji według S. Arnstein (1969), zaproponowano schemat ilustrujący stopień gwarantowanego przez prawo uczestnictwa społeczeństwa w postępowaniach dotyczących kształtowania wiejskiej przestrzeni w podziale na kategorie, z uwzględnieniem roli społeczności lokalnych.