Tożsamość terytorialna jako zasób lokalny w powiatowych dokumentach strategicznych województw podlaskiego, mazowieckiego i lubelskiego

W artykule przedstawiono rolę i znaczenie tożsamości terytorialnej w kreowaniu polityki lokalnej na przykładzie wybranych powiatów województw podlaskiego, mazowieckiego i lubelskiego. W tym celu zbadano treść 27 powiatowych strategii rozwoju i planów rozwoju lokalnego ze szczególnym uwzględnieniem zapisów dotyczących zasobów lokalnych oraz kierunków działań strategicznych powiązanych z tożsamością terytorialną. Wyróżniono czynniki bezpośrednio odnoszące się do tożsamości oraz jej pośrednie formy wyrazu. Tożsamość terytorialna ludności zamieszkującej obszar badań jest niejednoznaczna i relatywnie niska, porównując z np. Górnym Śląskiem czy Kaszubami. Utworzenie w 1999 r. województw o granicach wykazujących brak spójności z regionami historyczno-kulturowymi wywiera istotny wpływ na poziom i charakter tożsamości wśród mieszkańców oraz na postrzeganie tych jednostek przez allochtonów. Tożsamość terytorialna nie jest ujmowana w analizowanych dokumentach w kontekście zasobu lokalnego, a działania nakierowane na jej budowanie lub wzmacnianie znalazły się jedynie w co trzeciej strategii rozwoju. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że przywiązanie społeczności do terytorium jest powszechnie pomijanym czynnikiem rozwojowym w tak istotnym narzędziu służącym rozwojowi lokalnemu, jakim są powiatowe strategie rozwoju i plany rozwoju lokalnego. Nie jest to zjawisko korzystne, zwłaszcza w świetle dotychczasowych badań wykazujących istnienie szeregu pozytywnych obszarów oddziaływania tożsamości terytorialnej na rozwój lokalny. Szczególnie, że analizowane powiaty w większości należą do tzw. obszarów problemowych o wielu negatywnych cechach społeczno- -gospodarczych i demograficznych.